Veelgestelde vragen

Welke stappen moet ik nemen om mijn woning klaar te maken voor een aardgasvrijeoplossing?

Los van de uiteindelijke warmteoplossing zijn er een aantal dingen die je in huis kunt doen om de overstap naar aardgasvrij wonen straks makkelijker te maken. Het gaat dan o.a. om het isoleren van de woning en het overstappen op inductiekoken. Doe dit vooral op momenten dat het goed uitkomt en begin met het inwinnen van informatie over de mogelijkheden die passen bij jouw woning en situatie. Vraag een energieadvies aan om inzicht te krijgen in de energieprestaties van je woning en de benodigde maatregelen. Vervolgens kun je kijken naar financiële regelingen en subsidies die beschikbaar zijn om de kosten te verlagen. Maak samen met een energieadviseur een plan om stapsgewijs de benodigde maatregelen te nemen.

Welke praktische tips en richtlijnen zijn er om energie te besparen en de woning teverduurzamen?
  • Isoleer je woning: Zorg voor goede isolatie van je dak, muren en vloeren. Dit helpt om warmteverlies te verminderen en de energie-efficiëntie van je woning te verbeteren. Denk ook aan het isoleren van leidingen en het gebruik van dubbelglas.
  • Installeer een slimme thermostaat: Een slimme thermostaat kan helpen om je verwarming efficiënter te regelen. Je kunt hiermee de temperatuur van je huis op afstand regelen en programma’s instellen op basis van je dagelijkse routines.
  • Gebruik energiezuinige verlichting: Vervang traditionele gloeilampen door energiezuinige Ledlampen. Ledverlichting verbruikt minder energie en gaat langer mee.
  • Kies voor energiezuinige apparaten: Bij het vervangen van huishoudelijke apparaten, zoals koelkasten, wasmachines en vaatwassers, let op het energielabel. Kies voor apparaten met een hoog energie-efficiëntieniveau, zoals A++ of A+++.
  • Plaats zonnepanelen: Zonnepanelen kunnen een duurzame bron van elektriciteit leveren. Door zonne-energie op te wekken, kun je je eigen energieverbruik verminderen en mogelijk zelfs energie terug leveren aan het elektriciteitsnet.
  • Vervang je gasfornuis door een inductiekookplaat, en een gasoven door een elektrische oven, op het moment dat je de keuken gaat vervangen of verbouwen.
  • Betrek een energieadviseur: Een energieadviseur kan je adviseren over specifieke maatregelen die je kunt nemen om je woning energiezuiniger te maken. Zij kunnen ook inzicht geven in mogelijke besparingen en rendement op investeringen.
Wat als mijn cv-ketel stuk gaat?

Stopt je cv-ketel ermee dan zijn er meerdere opties denkbaar. Je kunt de ketel laten repareren of bijvoorbeeld een tweedehands cv-ketel kopen. Of voor een tijdje een cv-ketel huren of leasen. Dit kan een goede optie zijn als je bijvoorbeeld wacht op mogelijke aanleg van een
warmtenet. Omdat het in Oog in Al waarschijnlijk nog 7-10 jaar duurt voordat een collectieve oplossing voorhanden is, kan een nieuwe CV met hybride warmtepomp ook een optie zijn als de cv-ketel op korte termijn moet worden vervangen. Het verschilt per woning wat het
verstandigst is dus inwinnen van advies bij een energieadviseur is altijd een goed idee: Energieadvies | Gemeente Utrecht (jouwhuisslimmer.nl).

Is het slim om nu al een volledige warmtepomp aan te schaffen?

Een individuele warmtepomp kan ook een optie zijn, maar dan moet je woning heel goed geïsoleerd zijn en dat is voor veel woningen nog niet weggelegd. Het onderzoek naar de beste aardgasvrije oplossing voor Oog in Al is in volle gang. Daarbij wordt o.a. de optie van een warmtepomp vergeleken met een collectief warmtenet. We verwachten in januari 2024 meer duidelijkheid te kunnen geven. Het kan verstandig zijn deze onderzoeksresultaten af te wachten voordat je een keuze maakt voor een nieuwe warmteoplossing.

Moet ik vloerverwarming hebben om op lage temperatuur te kunnen verwarmen?

Nee vloerverwarming is een van de elementen van een warmteafgiftesysteem, maar het kan ook op andere manieren. Afhankelijk van de isolatie van de woning, kan de woning ook via normale radiatoren, eventueel met convectoren erop gemonteerd worden verwarmd. Er zijn ook radiatoren, speciaal voor lage temperatuur verwarming. Wil je weten of jouw radiatoren of vloerverwarming voldoende warmte kunnen afgeven? Zet de temperatuur van je cv-ketel op 50 graden kijk of het ‘s ochtends snel genoeg opwarmt in huis, ook na een koude nacht. Wordt het niet (snel genoeg) warm? Dan moet je beter isoleren, óf je afgiftesysteem (bijvoorbeeld je radiatoren) verbeteren.

Hoeveel ruimte neemt een afleverset voor een warmtenet in?

Een afleverset is niet groot en past vaak op de plek waar nu de CV ketel hangt en/ of de gasmeter. Als de aanvoer temperatuur richting de woning van het warmtenet laag is, is naast de afleverset nog een warmtepomp nodig om het water op te warmen. In het onderzoek wordt voor de verschillende scenario’s meegenomen welke aanpassingen in de woning noodzakelijk zijn.

Wat betekent aardgasvrij voor mij als huurder, kan ik zelf ook wat doen?

Hoewel de verantwoordelijkheid voor grote veranderingen vaak bij de verhuurder of woningcorporatie ligt, zijn er nog steeds stappen die je als huurder kunt nemen om bij te dragen aan een aardgasvrije woning en energiebesparing. Hier zijn enkele dingen die je kunt
doen:

  • Informeer jezelf: Kom naar de bijeenkomsten en leer meer over aardgasvrij wonen (kijk bijvoorbeeld op www.utrecht.nl/aardgasvrij), de voordelen en de beschikbare alternatieven. Zo begrijp je beter wat er gaat veranderen en waarom dit belangrijk is.
  • Wees bewust van je energieverbruik: Let op je energieverbruik en zoek manieren om het te verminderen. Denk aan het uitschakelen van elektrische apparaten wanneer ze niet in gebruik zijn en het reguleren van de verwarming.
  • Praat met je verhuurder: Ga in gesprek met je verhuurder of woningcorporatie en informeer naar hun plannen met betrekking tot aardgasvrij wonen. Vraag naar mogelijke verbeteringen in de woning en hoe je kunt bijdragen aan energiebesparing.
Hoeveel kost de overstap naar aardgasvrij?

De kosten voor de overstap naar aardgasvrij zijn afhankelijk van verschillende factoren, zoals de grootte van de woning, de huidige staat van de woning en de gekozen duurzame oplossingen. Het kan gaan om investeringen in bijvoorbeeld isolatie, aansluiting op een warmtenet, een warmtepomp, zonnepanelen en het aanpassen van verwarmingssystemen. De gemeente Utrecht onderzoekt samen met het rijk de mogelijkheden om de overstap naar aardgasvrij wonen betaalbaar te maken voor de bewoners. Deze inspanningen zijn bedoeld om de kosten voor de bewoners te verlagen en de overgang naar aardgasvrij wonen
haalbaarder te maken.

Zijn er subsidiemogelijkheden of leningen beschikbaar voor het verduurzamen vanmijn woning?

Ja, er zijn subsidiemogelijkheden beschikbaar voor het verduurzamen en aardgasvrij maken
van je woning. Dit kan variëren afhankelijk van de specifieke maatregelen die je neemt. Kijk
op Geldwijzer | Jouw Huis Slimmer voor meer informatie.

Hoe kan ik als bewoner meedenken over de plannen voor aardgasvrij?

Als bewoner van Oog in Al kun je meedenken over de plannen voor aardgasvrij in jouw buurt,
bijvoorbeeld door deel te nemen aan bewonersbijeenkomsten die door de gemeente en Oog
voor Warmte worden georganiseerd. Daarnaast kun je contact opnemen met
aardgasvrij@utrecht.nl om te vragen hoe je actief kunt bijdragen aan de plannen en welke
mogelijkheden er zijn om mee te denken.

Welke warmteoplossingen worden meegenomen in het haalbaarheidsonderzoek?

Onderzoeksbureau Ekwadraat vergelijkt in opdracht van de gemeente Utrecht en
buurtcoöperatie Oog voor warmte de volgende zes warmteoplossingen:

  • Individuele aanpak met individuele warmtepompen (lucht)
  • Collectieve aanpak met een PVT-warmtenet van 20-40°C
  • Collectieve aanpak met een bronnet aquathermie (5-25°C) + individuele warmtepompen in
    woning
  • Lage temperatuur warmtenet op basis van aquathermie (30-40°C) + individuele
    warmtepompen in woning
  • Midden temperatuur warmtenet op basis van aquathermie (50-70°C) + collectieve
    warmtepomp
  • Midden temperatuur warmtenet met stadsverwarming als bron (50-70°C).

Na de eerste onderzoeksfase wordt het aantal configuraties teruggebracht van 6 naar 3, op
basis van laagste kosten.

Wat zijn de voor- en nadelen van de verschillende warmteoplossingen?

Iedere oplossing heeft zijn eigen voordelen; zo kan een lage temperatuur warmtenet naast
verwarmen ook koelen en is bij een net op middentemperatuur geen warmtepomp in de
woning nodig. Uit onderzoek moet blijken wat precies de voor- en nadelen van iedere
warmteoplossing zijn.

Is iedereen een individuele warmtepomp niet veel makkelijker en goedkoper terealiseren?

We hebben in de Transitievisie Warmte verschillende warmteoplossingen vergeleken en daar
lijkt een collectief warmtenet in Oog in Al de laagste kosten met zich mee te brengen. In het
onderzoek van Ekwadraat wordt de optie van individuele warmtepompen als optie
meegenomen en op basis van verschillende onderzoekscriteria (zoals CO2-reductie, kosten,
omgevingsimpact etc.) vergeleken met andere oplossingen.

Waarom wordt waterstof niet meegenomen in de onderzoeken in de buurtaanpak?

De gemeente volgt de ontwikkelingen rondom waterstof. Op dit moment volgt zij de lijn van het
rijk, waarbij waterstof en groene gassen eerst ingezet worden voor de industrie of zwaar
transport. In het concept nationaal plan energiesysteem 2050 staat dat elektriciteit de
hoofdcomponent zijn van het Nederlands energiegebruik. Waterstof heeft een beperkte rol
(minimaal 10-15%), maar is voor de industrie wel onmisbaar. Het kabinet stuurt er op dat
waterstof in de gebouwde omgeving alleen ingezet wordt als sluitstuk op plekken en
momenten waar geen redelijk alternatief is en in principe pas na 2035. De mate waarin
waterstof in de gebouwde omgeving gaat worden ingezet is mede afhankelijk van de
beschikbaarheid van groen gas. Bijvoorbeeld voor gebouwen die heel lastig op een andere
manier te verduurzamen zijn.

In dichtbevolkte gebieden, zoals de stad, verwacht de gemeente dat waterstof op korte termijn
geen alternatief kan zijn voor aardgas. Dit komt omdat duurzame waterstof nog niet op grote
schaal beschikbaar is. Op dit moment is er nog maar heel weinig waterstof beschikbaar in
Nederland. Daarbij is het momenteel heel inefficiënt om elektriciteit om te zetten naar
waterstof. We verwachten dat er zeker voor 2030, maar ook na 2030 onvoldoende waterstof
zal zijn om te gebruiken voor het verwarmen van woningen. Op het moment dat waterstof op
grotere schaal beschikbaar komt, dan zal dit worden ingezet om warmtenetten op heel koude
dagen van warmte te voorzien, en eventueel om woningen die niet geïsoleerd kunnen worden
in het buitengebied te verwarmen. Omdat de waterstoftransportleiding niet in de buurt van
Utrecht komt, is het niet heel waarschijnlijk dat er waterstof beschikbaar is in onze regio.

Waarom gaan wij van het aardgas af terwijl ze in andere landen juist overschakelennaar aardgas?

In sommige landen, zoals Duitsland, wordt nu nog veel steenkool en bruinkool gebruikt om
gebouwen te verwarmen. Deze zijn veel vervuilender dan het relatief schone aardgas. Maar
aardgas stoot nog steeds veel CO2 uit en draagt daarmee bij aan de opwarming van de
aarde. Daarnaast heeft de aardgaswinning voor veel problemen gezorgd in Groningen,
waardoor de Nederlandse overheid heeft besloten de aardgaswinning daar te stoppen. Er is
mogelijk wel aardgas beschikbaar uit andere landen, maar daar spelen (inter)nationale
politieke belangen een rol. Zo wil Nederland bijvoorbeeld niet afhankelijk zijn van Russisch
aardgas. Daarnaast is het meeste aardgas uit andere landen van een ander type dan het
aardgas uit Groningen. Het aardgas moet eerst behandeld worden om geschikt te maken voor
Nederlandse huizen.

Wat zijn de voordelen van inductie koken ten opzichte van koken op aardgas?

Voordelen van inductie koken ten opzichte van koken op aardgas zijn onder andere snellere
opwarmtijd, efficiëntere energieoverdracht, nauwkeurigere temperatuurregeling en
eenvoudiger schoon te maken. Ook komen er bij koken op inductie geen schadelijke gassen
vrij tijdens het koken. Hierdoor wordt last van klachten van bijvoorbeeld astma verminderd.

Worden woonboten ook meegenomen in het Uitvoeringsplan voor Oog in Al?

Ja de woonboten worden meegenomen in het onderzoek en in de aanpak. We realiseren ons
dat ze wellicht wel iets anders vragen dan de gemiddelde woning in Oog in Al.

Is er genoeg aandacht voor de koeltevraag?

Koelte wordt steeds belangrijker in Nederland nu de zomers warmer worden. In het onderzoek
van Ekwadraat hebben we naast verwarmen, ook oog voor de koeltevraag. Ook in het
stadsbrede Warmteprogramma (de actualisatie van de Transitievisie Warmte) krijgt koelte
komend jaar meer aandacht dan in de vorige editie.